Geofoam Bloklar ile Demiryolu ve Hafif Raylı Sistem Dolguların İnşaatı

Otoyol dolgularının inşaatında olduğu gibi, taşıma gücü düşük zeminler üzerine inşa edilecek demiryolu dolgularının inşaatında da geofoam bloklar kullanılabilir (Şekil 1). Geofoam blok teknolojisinin otoyol dolgularının inşasında 1972 yılından beri kendini kanıtlamış ve olgunlaşmış bir geoteknoloji olmasına karşın, demiryolu dolgularının inşasında kullanımı konusunda sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. (Li, 2014; Neupane, 2015).

Screenshot 2024 10 01 174923
Şekil 1. Geofoam blok demiryolu dolgusu

Amerika Birleşik Devletleri Utah Eyaletinde banliyö treni güzergâhında (Şekil 2) ve hafif raylı sistem dolgularında (Şekil 3) geofoam blok teknolojisi kullanılmıştır (Snow vd., 2010; Li, 2014; Neupane, 2015). Banliyö treni güzergâhında yapılan aletsel gözlemler sonucunda geofoam blok dolgunun tren geçişi sırasında geleneksel toprak dolgunun dörtte biri oranında deformasyona uğradığı ölçülmüştür (Neupane, 2015). Sonuç olarak, hem banliyö hem de hafif raylı sistemler için inşa edilen geofoam blok dolgularda ölçülen ortalama deformasyonların geleneksel toprak dolgularda ölçülen değerlere oranla çok küçük olduğu görülmüştür (Neupane, 2015).

Image
Şekil 2. Geofoam blok demiryolu dolgusu: UTA Front Runner(Salt Lake City/Utah/A.B.D.)(Li, 2014)
Image
Şekil 3. Geofoam blok hafif raylı sistem köprü yaklaşım dolgusu – West Valley UTA Trax: (a) Tipik enkesit, (b) Yatay ile doksan derece eğimli kısımda prekast panel ayrıntısı (c) Katener sistemi için betonarme kolon ve temelinin yük yayma platfomu ile bağlantısı (ç) İmalatı tamamlanmış katener sistemi için betonarme kolon ve temeli ile yük yayma platfomu (Snow vd., 2010) (d) Hafif raylı sistem geofoam blok köprü yaklaşım dolgusu imalatı (Salt Lake City/Utah/A.B.D.) (Kaynak: S. F. Bartlett)

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bu uygulamalara ek olarak, İngiltere’deki ilk geofoam blok demiryolu dolgusu inşaatına ilişkin ayrıntılar O’Brian (2001) tarafından yayınlanmıştır. Bu uygulama, eski bir demiryolu köprüsünün kaldırılarak yerine geofoam bloklardan oluşan bir demiryolu dolgusunun inşasını içermektedir. O’Brian, 2001). Bu projede geofoam blok imalatı halihazırdaki köprü kirişlerinin alt kotuna gelene kadar devam etmiş ve bu sırada demiryolu trafiğinde bir kesintiye neden olmamıştır (Şekil 4a). Geofoam blok dolgu imalatının tamamlanmasının ardından, demiryolu trafiği kısa bir süre için kapatılarak eskiyen köprü kirişleri kaldırılmış (Şekil 4b), geofoam blok dolgu üzerine üst yapı inşa edilmiş (Şekil 4c) ve demiryolu trafiğe açılmıştır.

Image
Şekil 4. Geofoam blok demiryolu dolgusu: (a) Trafik devam ederken geofoam blokların yerleştirilmesi (b) Trafiğin durdurularak eskiyen demiryolu köprüsü kirişlerinin sökülmesi (c) Tipik enkesit (Manchester/İngiltere/Birleşik Krallık) (O’Brian, 2001).

KAYNAKLAR

  • Li S (2014) Evaluation and numerical modeling of deflections and vertical displacement of rail systems supported by EPS geofoam embankments. M.Sci. Thesis, The University of Utah, SLC, UT
  • Neupane, R. (2015) Expanded polystyrene geofoam embankment for support of railways and bridges. Ph.D. Dissertation, The University of Utah, SLC, UT
  • Snow R, Webb J, Sander M (2010) Light rail on geofoam West Valley UTA trax project. 2010 AREMA Conference and Exposition, Orlando, Florida, USA